31خردادماه سالروز شهادت دكتر مصطفي چمران نابغه قرن معاصر است؛ كسي كه توانست از دوران كودكي، نوجواني، جواني و ميانسالي به عنوان نابغه علمي كشور در جهان بدرخشد و به عنوان انديشمندي بزرگ در معتبرترين دانشگاه‌هاي جهان گوي سبقت را از ديگران بربايد.
شهيد دكتر مصطفي چمران كسي بود كه توانست در 17 رشته انديشه‌اي صاحبنظر و بي‌بديل باشد. او در اين حوزه‌ها كه بعضا متضاد يكديگرند توانست به عنوان فردي «جامع‌العلوم» به درجات بالايي برسد، به عنوان مثال او در عرفان زبانزد خاص و عام و در علم مديريت نظامي منحصر به فرد بود، اين دو مقوله اگرچه سنخيتي با هم ندارند اما از شهيد چمران در هر دو زمينه به عنوان بهترين‌ها ياد مي‌شود. او علاوه بر كسب مدرك دكتراي فيزيك پلاسما از دانشگاه كاليفرنيا در شهر بركلي آمريكا كه از بهترين و معتبرترين دانشگاه‌هاي جهان است توانست در پروژه قمر مصنوعي و راهدار و پروژه‌هاي علمي و تحقيقي ديگر نقش درجه يك خود را ايفا كند. چمران به لحاظ مبارزات و سابقه سياسي نيز از همت، تلاش و اهتمام ويژه‌اي برخوردار بود و توانست با روالي متعادل اما پويا و فراگير يكي از برجسته‌ترين چهره‌هاي سياسي ايران و جهان شود و با ديدگاهي فراملي، اعتباري در خور شأن انديشمندان سياسي كسب كند، شهيد چمران به لحاظ اجتماعي هم داراي بالاترين رتبه منزلت اجتماعي بود و همچنان عموم مردم ايران و مردم آمريكا، لبنان، مصر، فلسطين و سوريه از او به عنوان فردي ممتاز و دانشمندي عمل‌گرا ياد مي‌كنند. چمران در زمينه‌هاي فرهنگي و هنري نيز داراي آثاري منحصر به فرد و داراي ايده‌هاي عالي و در بعد اخلاقي نيز تجسم واقعي اخلاق اسلامي بود. به قول دكتر سهراب‌پور، رئيس دانشگاه صنعتي شريف وي از هر حيث ممتاز و بي‌نظير بود به گونه‌اي كه حتي 29 سال پس از شهادتش نمي‌توان خاطرات شيرين اورا از ذهن پاك كرد، شهيد چمران بسيار متواضع، پركار، مقاوم و ايثارگر و مطيع ولايت بود.
از افتخارات و امتيازات برجسته ديگر شهيد دكتر مصطفي چمران حضور موثر وي در دوران باشكوه دفاع مقدس بود كه به عنوان نماينده حضرت امام خميني (ره)‌ در شوراي عالي دفاع در جوار رهبر معظم انقلاب حضرت آيت‌الله خامنه‌اي و نيز نماينده مجلس شوراي اسلامي به تربيت، سازماندهي و فرماندهي نيروهاي مردمي در ستاد جنگ‌هاي نامنظم به عنوان فرماندهي شجاع و زبردست خوش درخشيد و حماسه‌هاي بي‌بديلي را در كردستان و جنوب (حماسه پاوه و آزادسازي سوسنگرد)‌ و ساير جبهه‌ها به منصه ظهور رساند. جان كلام، شهيد چمران در عين فروتني و تواضع مريد محض امام (ره)‌ و همرزم بي‌بديل رهبر معظم انقلاب در دوران جنگ بود.

پرگشایم

خوش دارم که در نیمه های شب در سکوت مرموز آسمان و زمین به مناجات برخیزم. با ستارگان نجوا کنم و قلب خود را به اسرار ناگفتنی آسمان بگشایم. آرام آرام به عمق کهکشانها صعود نمایم، محو عالم بی نهایت شوم . از مرزهای علم وجود  در گذرم و در وادی ثنا غوطه ور شوم و جز خدا چیزی را احساس نکنم.

توضیح المسائل امام خمینی ره

رساله امام خمینی ره

مجموعه تصاویرحضرت امام خمینی ره

توصيه هاي امام خميني به جوانان

نوبهار جواني زيباترين فصل عمر انسان‏ها است كه گل‏هاي رشد و بالندگي انسان در آن فصل مي‏شكفد. بزرگ‏مرداني كه قله‏هاي كمال را درهم نورديدند، بيشترين استفاده را از روزگار جواني خود كرده‏اند و گام‏هاي بلند زندگي خويش را در آن دوران برداشته‏اند. عالم رباني حضرت امام خميني از جمله افرادي بود كه هم خود بيشترين بهره را از جواني خويش برد و هم ديگران را از استفاده بهتر از جواني توصيه مي‏فرمود؛ يكي از ياران امام خميني مي‏گويد: ماه شعبان خدمت امام رسيدم مفاتيح دستشان بود و مي‏خواستند دعاهاي مخصوص ماه شعبان را بخوانند تا رفتم دستشان را ببوسم كه مرخص شوم، فرمودند: "هر كاري كه مي‏خواهي بكني در جواني بكن، در پيري بايد بخوابي و ناله كني. "

به تعبير مولي‏الموحدين اميرالمؤمنين عليه‏السلام دو چيز است كه جز كسي كه آن را از دست داده، قدرش را نمي‏داند: جواني و تندرستي.

آن پير فرزانه اهميت تكامل در جواني را به فرزند خود حاج احمد آقا چنين متذكر مي‏شوند: پسرم تا نعمت جواني را از دست نداده‏اي فكر اصلاح خود باش كه در پيري همه چيز را از دست مي‏دهي يا يكي از مكايد شيطان كه شايد بزرگ‏ترين آن باشد كه پدرت بدان گرفتار بوده و هست، ـ مگر رحمت حق تعالي دستگير او باشد ـ استدراج است.

در جواني شيطان باطن كه بزرگ‏ترين دشمنان اوست، او را از فكر اصلاح خود باز مي‏دارد و اميد مي‏دهد كه وقت زياد است، اكنون فصل برخورداري از جواني است و هر آن و هر ساعت و هر روز كه بر انسان مي‏گذرد درجه درجه او را به وعده‏هاي پوچ از اين فكر باز مي‏دارد تا ايام جواني را از او بگيرد و آن گاه كه جواني رو به تمام است او را به اميد اصلاح در پيري سرخوش مي‏كند... .

به تعبير حافظ:

دلا چو پير شدي حسن و نازكي مفروش  كه اين معامله در عالم اسباب رود

علت اهميت جواني در تكامل انسان

هر تغيير روحي نيازمند اراده قوي و عزم راسخ است و فتح قله‏هاي بلند كمال فقط در سايه چنين عزم و اراده‏اي امكان‏پذير است و چنين اراده محكم و استواري فقط در ايام جواني به دست مي‏آيد. از سوي ديگر در دوران جواني هنوز اخلاق فاسد و عادت‏هاي زشت در وجود انسان ريشه ندوانده و به كمك عزم و اراده جواني قابل زوال است بر خلاف پيري كه اراده جواني رو به ضعف مي‏رود و ريشه‏هاي اخلاق فاسد و عادت‏هاي زشت در وجود او راسخ مي‏شود. امام خميني در اين رابطه چنين فرموده‏اند: "بر جوان‏ها حتم و لازم است كه تا فرصت جواني و صفاي باطني و فطرت الهي باقي و دست نخورده است، درصدد تصفيه و تزكيه برآيند و ريشه‏هاي اخلاق فاسد و اوصاف ظلمانيه را از قلوب خود بركنند كه با بودن يكي از اخلاق زشت و ناهنجار، سعادت انسان در خطر عظيم است.

و نيز در ايام جواني اراده و تصميم انسان، جوان است و محكم از اين جهت نيز اصلاح براي انسان آسان‏تر است، ولي در پيري اراده سست و تصميم، پير است، چيره شدن بر قوا مشكل‏تر است.

تأسف بر ايام جواني

يكي از سخت‏ترين امور آن است كه انسان، ايام جواني خود را به بطالت گذراند و از ياد حضرت دوست غافل باشد و از كاروان انسانيت به دور مانده در پيري به ياد ايام از دست رفته ناله سر دهد كه:

;افسوس كه عمري پي اغيار دويديم ;از يار بمانديم و به مقصد نرسيديم

;سرمايه ز كف رفت و تجارت ننموديم ;جز حسرت و اندوه متاعي نخريديم

حضرت امام خميني در يكي از نامه‏هاي خود با تذكر اين نكته مي‏فرمايند:

"بدان كه يك روز... همچون من عقب مانده از قافله عشاق دوست، خداي نخواسته بار سنگين تأسف را به دوش مي‏كشي، پس از اين پير بينوا بشنو كه اين بار را به دوش دارد و زير آن خم شده است، به اين اصطلاحات كه دام بزرگ ابليس است بسنده مكن و در جست‏وجوي او جل و علا باش. جواني‏ها و عيش و نوش‏هاي آن بسيار زودگذر است كه من خود همه مراحلش را طي كردم و اكنون با عذاب جهنمي آن دست به گريبانم و شيطان دروني دست از جانم بر نمي‏دارد تا - پناه به خداي تعالي - آخر ضربه را بزند، ولي يأس از رحمت واسعه خداوند خود از كبائر عظيم است و خدا نكند كه معصيت كاري مبتلاي به آن شود. " حضرت اميرالمؤمنين علي عليه‏السلام نيز در مناجات خود باحق تعالي چنين زمزمه مي‏فرمايند:

الهي و قد اَفْنَيتُ عمري في شِرّةِ السّهوِ عنك و اَبْلَيتُ شَبابي في سَكْرَةِ التَّباعد مِنك فلم اَسْتَيقِظْ ايام اغتراري بكَ وَ رُكوُني الي سبيل سَخَطِكَ؛ بارالها! عمر را در حرص و آز شديد و غفلت از تو تباه ساختم و جواني‏ام را در مستي بعد و دوري از تو فرسودم و در روزگار دليري و گستاخي به تو و قرار گرفتن در راه خشم تو، بيدار نشدم.

به گفته خواجه حافظ شيرازي:

;عمر بگذشت به بي‏حاصلي و بوالهوسي ;اي پسر! جام مِيم ده، كه به پيري برسي

;كاروان رفت و تو در خواب و بيابان در پيش ;وه كه بس بي‏خبر از غلغل بانگ جرسي

;بال بگشا و صفير از شجر طوبي زن ;حيف باشد چو تو مرغي كه اسير قفسي

منبع: پايگاه حوزه